• Wannes Daemen

Van de ezel en de steen

Als men mij vraagt wat ik dan precies doe op zo’n podium, weet ik nooit goed wat zeggen. Ik betrap mezelf erop dat ik dan ana­ly­tische con­structies ga bedenken die met haken en ogen aan elkaar hangen, en af en toe sluipt daar dan het woord ‘comedy’ tussen. Dat slaat eigenlijk nergens op. Ik doe helemaal niet aan comedy.

Bij de Lunatics

Bij de Lunatics

Ik heb in de afge­lopen maanden een aantal keer op een comedy-podium gestaan. Een podium waar de al dan niet massaal toe­ge­stroomde toe­hoorders stand-up ver­wachtten. Snelheid, sne­digheid, en bovenal de gulle lach. Dat ik niet altijd snel of snedig of zelfs grappig ben, is vooral mijn eigen ver­ant­woor­de­lijkheid. Dat ik dan toch per se mijn verhaal wil ver­tellen op plekken waar lachsalvo’s en witzen aller­hande de bovenhand voeren – terwijl mijn pri­maire doel­stelling elders ligt – dat is uiteraard nog meer mijn eigen verantwoordelijkheid.

Maar een ezel stoot zich wel degelijk bij tijd en wijlen her­haal­delijk aan dezelfde rots­partij. Die ezel ben ik, de rots­partij heet stand-up comedy.

Die zelf­ge­kozen comedy-context is niet mijn ding, en mijn ding hoort er ook niet thuis. Ik heb een tijdlang de vreemde eend in de bijt uit­ge­hangen, maar ik doe het niet meer. Ik speel graag met de ver­wach­tingen van een publiek, en ik hou ervan toe­schouwers te ont­roeren. Ik hou ook van ver­halen en van vreemde per­so­nages. Ik vind niet dat alles om te lachen moet zijn. Stuk voor stuk ver­langens die onvervuld blijven op plekken waar ik de helft van het publiek na een halve minuut ver­scheidene wenk­brauwen zie fronsen als om te zeggen Uit welke instelling is dit exem­plaar ont­snapt? Plekken waar stilte, sub­ti­liteit en poëzie niet thuis­horen. Plekken waar obers in het zicht lopen en er altijd iemand aan de toog hangt die denkt leuker te zijn dan de per­former op het podium. Ik ben het beu. Ik doe het niet meer.

Dat klinkt mis­schien wat negatief, maar laat me bena­drukken dat het hier om een per­soon­lijke voorkeur gaat. Ik ben een grote fan van stand-up comedy, maar ik ben zelf geen stand-upper. De moti­vatie om me een tijd geleden aan te melden bij het start-up-comedy weblog, ligt in het feit dat ik een beginner ben. Ik ben voort­durend op zoek naar speel­kansen, en die vond ik daar. Waarvoor dank aan ieder die het ver­dient. Ik kan niet zeggen dat ik me altijd gea­mu­seerd heb, maar ik heb wijze lessen getrokken. Waarvoor – gek genoeg – nog­maals dank aan ieder die het ver­dient. Ik draag start-up comedy een warm hart toe, en ik wens elke comedian die ik al aan het werk zag een gouden toe­komst toe. Dat België haar gespleten borst maar nat maakt, want er zitten ver­domme grote talenten aan te komen. Keep dus vooral the good work up, jongens. Met een bij­zondere dankuwel aan Natalie en Gerrit voor de gekregen kansen.

Ik zoek onder­tussen andere hori­zonten op. Mijn doorgang afge­lopen zondag op het open podium van de Aren­berg­schouwburg was een warm bad. Een klein the­a­tertje met een speelvlak, the­a­ter­spots en zwarte doeken, met een tribune en zonder toog. Met een geva­rieerd the­a­traal aanbod, en een publiek dat niets en alles ver­wacht. Een echt podium, kortom. Dat is waar ik wil zijn. Daar krijgt mijn kip­pevel het warm van, en de kabouter in mijn ach­ter­hoofd een harde biegel. Dat laatste is op zich niet zo bij­zonder, want mijn inner­lijke kabouter is door­gaans non-stop zo geil als een konijn met pruim. Doch dit geheel terzijde.

Wat jammer is, is dat ik mezelf een resem podi­um­kansen ontzeg door niet mee op de comedy-trein te springen. Het is als the­a­ter­maker, caba­retier, ver­ha­len­ver­teller – of hoe de neuk je zo’n uit de hand gelopen hobby ook wil noemen – erg moeilijk om in vlaan­deren je ei te kunnen leggen. In elk hol van Pluto vind je tegen­woordig een comedy-café, en de stand-up fes­tivals en wed­strijden vliegen je om de oren. Wat je in Vlaan­deren erg zelden tegenkomt – in tegen­stelling tot Nederland, tot spijt van wie het benijdt – zijn fes­tivals of andere con­texten waar begin­ne­lingen zoals ik aan cabaret of theater kunnen doen. Ik ben er zeker van dat niet iedereen die op een podium wil staan zichzelf een stand-upper noemt. Maar als je de huidige eve­ne­men­ten­ka­lenders even in ogen­schouw neemt, dan begint het daar wel een beetje op te lijken. Dat is een sce­nario voor overkill, me dunkt.

Bij deze dus een stille oproep aan elke orga­ni­sator of zaal­uit­bater. Doe ook een keer wat anders. Geef poëzie en ont­roering ook een kans. Dat laatste klinkt wel heel erg Bond Zonder Naam, maar u begrijpt wat ik bedoel. Waarom kan ik me op dit moment voor min­stens vier Neder­landse cabaret- of klein­kunst­fes­tivals aan­melden, terwijl ik hier in Vlaan­deren nog sneller een drol in een hooiberg vind? Zijn wij in dit geval als Vlaming weer veel te bescheiden? Durven we ons eigen talent niet te erkennen? Moeten we elke ver­ha­len­ver­teller tot boven de Moerdijk jagen? Ik ben er heilig van over­tuigd dat een variant van het Leids Cabaret Fes­tival of Came­retten – met een breder aanbod dan alleen maar stand-up – ook hier in dit apenland groot zou kunnen worden. Waarom gebeurt zoiets hier niet? Plan­ken­koorts? Ik mag hopen van niet.

Ik zeg het nog­maals, mijn teleur­stelling is mijn eigen ver­ant­woor­de­lijkheid. Ik ver­wacht van stand-up comedy niet meer dan wat het publiek ervan ver­wacht, maar een ver­breding en een uit­dieping van het aanbod zou mooi zijn.

Laat de microfoon dus maar aan mij voorbij gaan, ik ga een gedichtje schrijven. Met veel vieze woorden erin.

7 reacties

  1. maarten schreef:

    er zijn onder­tussen wel al meer podia die open staan voor cabaret. Ik denk aan Licht Gekanteld, Stichting zondag (met vier keer per maand, alles mag, alles kan), Spre­kende Ezels, …
    kop op, vol­houden. maar blijf uit rokerig stand-up cafés

  2. Yuri schreef:

    Ha Maarten! Gelijk heeft u, meneer.
    Ik ga die Stichting Zondag es lastig vallen (Spre­kende Ezels kende ik al, dat is toch onderdeel van Stichting Zondag, niet?)
    En Licht Gekanteld, ben ik daar niet al veeeeeel te oud voor?

  3. Florian schreef:

    Haaiho. Alhier nog een zware stichting zondag-fan. Die ook present was op het gheerlijk ghe­zellige avondje in de arenberg. U zou in plaats van er nog maar aan te denken om te stoppen met stand’uppen, beter eens naar stichtingzondag.be en aan­ver­wanten surfen. ‘k Heb er net iets te hard van genoten zondag om u zomaar te zien ver­dwijnen achter het vir­tuele surf­scherm (waar ik trouwens ook enorm van geniet). ‘k Heb geweend van het lachen, en er zat bijna pipi in mijn broek. Meer moet een stand-upper toch niet doen, me dunkt? Ik wil u bij deze aan­moe­digen elk podium te bestormen dat u tegenkomt, het zal zijn vruchten afschieten in heel de kosmos. Echt waar.

    ( ‘k heb het u gemak­kelijk gemaakt, klik gewoon op die andere mooie website rechts­onder. En ook jullie, beste blog­be­zoekers. Stichting zondag kan best nog wat extra publiek gebruiken. Om die kleine gezellige cafétjes helemaal sardine-gewijs te vullen.)

    ((hm en als u dan toch naar de stich­ting­zon­dag­jongens belt of mailt, vraag dan ineens of ze hun site wat updaten af en toe. Momenteel is het dik­wijls tot zon­dag­avond 7 uur goa-gewijs afwachten tot het geheime rokershol wordt bekend gemaakt. ))

  4. sunnymoon schreef:

    Waar­lijks. met alle respect voor stand-uppers, ik verkies toch de taal­cre­a­tie­veling en poë­tische Maanzand. Stand-up comedy lijkt me vaak op scoren, scó-reuh! Jij hebt een taal­genie te bieden dat niet thuis­hoort in gelag­zalen, maar in the­a­ter­zalen. Met kla­tergoud en glitters!

  5. Yuri schreef:

    @ Florian: Ik ben erg blij met die pipi in uw broek. En ik neem uw aan­moe­di­gingen ter harte. U hoort er nog van.
    @ Sun­nymoon: Dank! Ik bloos.

  6. Nele schreef:

    Ik volg je helemaal. Ik heb het nooit zo gehad op die mannen die met platte grappen de lachers op hun hand pro­beren te grijpen, en heb jou ook nooit echt als één van hen gezien. Mis­schien daarom dat ik me niet meteen geroepen voelde om te komen kijken.
    Maar op het theater, daar hoor je thuis. Dat wisten ze bij De terugkeer al. Zeg me waar en ik kom.

  7. Seppe schreef:

    Hm. Hoewel ik je beslissing vol­ledig begrijp, betreur ik hem ook wel in matige tot vrij hoge mate. Ik heb comedy en ook stand-up comedy steeds en nog altijd als een medium gezien dat veel meer moge­lijk­heden her­bergt dan de meeste beoe­fe­naars ervan er willen of kunnen uit­halen. Het is waar, de come­dy­avonden in Vlaan­deren vallen meer en meer in de handen van niet eens zo vlotte bab­be­laars met één grap over negers, één over bejaarden en één over kakka, en dat is het dan geweest. Mij lijkt het dan ook spijtig dat iemand met een oprecht ori­ginele stem zich laat inti­mi­deren door de trend waaran deze kunstvorm momenteel onder­hevig is, in plaats van onder het mom­pelen van een wel­ge­meend “God­ver­domme” de strijd aan te gaan met de regels en trends, het publiek avond na avond her op te voeden en het wereldje te her­scheppen as he sees fit.
    Nogmaal, alle begrip voor je beslissing, maar ook droe­fenis omdat je je lijkt neer te leggen bij de status quo van een podi­umvorm waar ik nog altijd heel veel poten­tieel blijf inzien. Het publiek even met ver­stomming slaan, ze laten beseffen dat ze met geen moge­lijkheid de inhoud van je vol­gende papiertje zouden kunnen voor­spellen, een brokje hardcore waanzin die sommige ogen doet afdwalen naar de dichts­bij­zijnde nood­uitgang… Het is in mijn ogen rock en Roll pur sang en perfect wat een come­dy­voor­stelling zou moeten zijn. Stand-up zal u missen, Yuri. Dat ik het gezegd heb.

Reageer

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *