De Bami-Bami-Kriepkriep

De Bami-Bami-Kriepkriep is een zeldzame sabel­sprinkhaan die enkel voorkomt in het zuiden van India. Hij is familie van de grote groene sabel­sprinkhaan, een niet onbe­kende insec­ten­soort. In tegen­stelling tot de meeste sprink­hanen voedt de sabel­sprinkhaan zich meer met andere kleine insecten dan met planten, en het gebeurt dan ook zelden dat sabel­sprink­hanen in grote getalen gewassen ver­nielen, een gegeven dat bij andere sprink­ha­nen­soorten vaker aan de orde is.

Wat de Bami-Bami-Kriepkriep binnen de familie van sabel­sprink­hanen zo bij­zonder maakt, is het unieke talent om te schaken. De oorzaak van dat won­der­lijke spel­talent is niet geheel dui­delijk, maar vermoed wordt dat er in de jaren zestig – toen India met een over­po­pu­latie van sabel­sprink­hanen kampte – enkele van de dieren een bij­zondere alertheid hebben ont­wikkeld voor het spelen van het beroemde schaakspel. Vele Indiërs zijn immers tot op de dag van vandaag door werk­loosheid en armoede gedwongen tot het genoegen nemen met het spelen van gezel­schaps­spel­letjes om de sle­pende tijd te doden, en bieden de insecten aldus een uit­ge­lezen kans om zich al toe­kijkend te bekwamen.

De onge­schreven over­le­vering wil namelijk dat een kleine groep sprink­hanen zich genood­zaakt zag om tien­tallen jaren geleden een ongewone aan­dacht voor het spel te ont­wik­kelen. Door een com­bi­natie van de reeds genoemde over­po­pu­latie en de toen­dertijd hevig toe­slaande moesson trokken hon­derden sprink­hanen zich terug in gaten en kieren van kleine armoedige huisjes, waar de inwoners vaak van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat achter een schaakbord zaten. Door de gedwongen aan­dacht voor het spel is er toen een kleine neven­soort ont­staan die zich lang­za­merhand door inten­sieve obser­vatie de spel­regels eigen maakte. Wanneer de armoedige Indiërs ’s nachts in de bedstee lagen te ronken, waagden enkele sabel­sprink­hanen zich in duo op een schaakbord, en begonnen met hun kleine voor­poten de stukken in beweging te zetten. Lang­za­merhand oefenden zij zich in het spel, en sindsdien is een klein deel van hun popu­latie geë­vo­lueerd tot ware groot­meesters. Heden ten dage zijn Bami-Bami-Kriepkriep-duels popu­laire gebeur­te­nissen, en in vele Indische dorpen komen mensen van heinde en verre naar het bizarre schouwspel kijken. In het zui­de­lijke Tri­vandrum wordt zelfs jaar­lijks het Bami-Bolly-Kriep-Fry-Feest geor­ga­ni­seerd, een culinair spel­festijn waar heuse com­pe­tities worden gehouden tussen Bami-Bami-Kriepkriep-kampioenen. Na het schaken worden de sprink­hanen geroosterd en gegeten, wat het instand­houden van de zeldzame soort uiteraard niet ten goede komt. Vele die­ren­lief­hebbers hebben reeds tever­geefs bij de Indische regering aan­ge­klopt om dit bar­baarse festijn een halt toe te roepen.

De Bami-Bami-Kriepkriep leeft zelden in groep, meestal in duo’s of trio’s. Twee Bami-Bami-Kriepkrieps kunnen soms wekenlang aan een schaakbord zitten, zonder zich ook maar een seconde om voedsel te bekom­meren. De naam van het dier is ener­zijds afkomstig van het tsjir­pende geluid – kriep kriep kriep – dat ze maken tijdens het schaken, ander­zijds heeft ver­moe­delijk de Indische benaming van een geroos­terde sprink­ha­nen­schotel – de zgn. Bemi Bemi – er iets mee te maken. Dat laatste is echter nooit offi­cieel bevestigd, net zo min als het eigen­lijke bestaan van het diertje.

Het staat echter buiten kijf dat de Bami-Bami-Kriepkriep wer­kelijk bestaat, getuige de aan­ge­paste schaak­borden die tegen­woordig in India opduiken. Indiërs die het niet breed hebben, pro­beren een handvol roepies te ver­dienen met het fabrieken van mini-schaakstukken, aan­gepast aan de kleine pootjes van de schaak­sprinkhaan. Echt rijk worden ze daar niet van, gezien het feit dat de Bami-Bami-Kriepkriep zelden een cent op zak heeft.

Laat staan een zak, maar dat is een ander verhaal.